Besteed tijd aan je cv
Allereerst is het belangrijk om aandacht en tijd aan je cv te besteden, want recruiters nemen niet altijd de moeite om je sollicitatiebrief te lezen. Als eerste bekijken ze meestal je cv. Pas als daar voldoende aanknopingspunten op te vinden zijn, zullen ze zich verder in je gaan verdiepen en je brief er bij pakken. Raffel je cv dus niet af, maar besteed er tijd en aandacht aan!
Hoe ziet het eruit?
Je cv moet alle relevante informatie bevatten voor je potentiële werkgever, maar wel kort en bondig zijn. Het is een opsomming van opleiding, ervaring en alle andere zaken die maken dat jij geschikt bent voor de functie. Je cv hoeft dus niet voor alle functies precies hetzelfde te zijn. Voor de ene functie is een bepaalde hobby misschien wel relevant en voor een andere totaal niet.
Lay-out cv
De lay-out van je cv is van groot belang. Geen een recruiter zal enthousiast worden van een rommelig, onoverzichtelijk geheel. Zorg dus dat je in positieve zin opvalt. Je hoeft zelf geen vormgever te zijn om je cv er professioneel uit te laten zien. Als je even googelt, kun je allerlei websites vinden met veelal gratis cv-templates. Lees hiervoor ook onze 22 tips voor een goed cv!
De rubrieken op je cv
Om recruiters te verleiden je cv goed te bekijken, moet je hem zo overzichtelijk mogelijk maken. Je informatie verdeel je over verschillende rubrieken die je een kopje geeft. Meestal orden je de informatie per rubriek omgekeerd-chronologisch, dus de meest recente opleiding, werkervaring en dergelijke zet je bovenaan.
Veelgebruikte rubrieken op een cv zijn:
- personalia;
- profielschets;
- werkervaring;
- opleidingen;
- cursussen;
- nevenactiviteiten;
- vaardigheden;
- vrijetijdsbesteding en interesses.
Hier gaan we hieronder dieper op in!
Personalia & profielschets
Je personalia zijn gewoon een opsomming van je naam, adres, telefoonnummer, e-mailadres en geboortedatum. Hier kun je eventueel ook vermelden dat je een rijbewijs hebt (indien relevant voor de functie). Ook de verwijzing naar je LinkedIn-profiel kun je hier kwijt.
Een profielschets is niet verplicht, maar komt wel professioneel over. In een paar zinnen (maximaal vijf) laat je weten wat je wilt en wat je kunt. Met een profielschets kun je vooral je voordeel doen als je ervaring of opleiding niet aansluit op de functie. Om te voorkomen dat de recruiter je cv gelijk aan de kant legt en je brief niet eens meer leest, kun je hier motiveren waarom die baan toch bij jou past.
Je kunt een paar belangrijke competenties noemen of wat je zoekt in een nieuwe functie. Eigenlijk is het een heel korte versie van je sollicitatiebrief.
Werkervaring
Geef bij het kopje Werkervaring een overzicht van je loopbaan. Noem per vervulde functie de functienaam, de naam en vestigingsplaats van het bedrijf en de periode dat je deze functie vervuld hebt. Licht ook kort toe wat je daar gedaan hebt. De functienaam maakt dat niet altijd duidelijk. Behaalde resultaten kunnen ook vermeld worden, daarover lees je meer onder het kopje ‘Prestaties’ op deze pagina. De meest recente werkervaring zet je bovenaan.
Heb je al een lange carrière achter de rug, dan is het misschien wat te veel van het goede om al je banen hier te noemen. Je kunt dan ook een en ander samenvatten: 2000-2006 – verschillende administratieve functies. Hetzelfde geldt voor bijbaantjes.
Opleidingen, cursussen en certificaten
Of je in aanmerking komt voor een bepaalde functie hangt vaak af van de opleiding die je gevolgd hebt. Deze opleiding moet je dus op de juiste wijze op je cv vermelden. Wat is die juiste wijze?
Opleidingen
Vermeld de opleidingen die je gevolgd hebt, te beginnen bij de middelbare school. Ook hierbij geldt, dat de meest recente opleiding bovenaan komt. Er zijn een aantal dingen die altijd relevant zijn aan een opleiding en die je dus moet vermelden op je cv. Het gaat dan om:
- De naam van de opleiding;
- De naam van de onderwijsinstelling en de plaats waar deze gevestigd is;
- De duur van de opleiding met het begin- en eindjaar (of de begin- en einddatum);
- Het feit of je je diploma wel of niet behaald hebt.
Indien relevant kun je ook je gevolgde vakken, specialisatie en onderwerp van je scriptie toevoegen.
Net afgestudeerd en weinig werkervaring
Ben je net afgestudeerd of heb je minder dan een à twee jaar werkervaring, dan is je opleiding vaak jouw belangrijkste verkoopargument. Zet dan je opleiding direct onder je personalia en je profielschets. Op grond van je opleiding ben je wel of niet geschikt voor de vacante functie. Als je tijdens je studie al werkervaring hebt opgedaan, dan moet je die zeker ook vermelden, maar dat komt dan verderop onder het kopje ‘Werkervaring’ te staan.
Verderop in je carrière
Hoe langer je bent afgestudeerd, hoe belangrijker je werkervaring wordt en hoe minder belangrijk je opleiding is. Je opleiding is nog wel relevant, maar een recruiter zal meer geïnteresseerd zijn in de vaardigheden die je hebt opgedaan en de prestaties die je hebt neergezet. Dat is ook op je cv te zien: de rubriek ‘Werkervaring’ schuift op naar boven ten koste van ‘Opleiding’. Het kan echter voorkomen dat jij je je opleiding belangrijker vindt dan je werkervaring, bijvoorbeeld omdat die werkervaring niet in het verlengde van je studie ligt en de vacature dat wel is. Dan kun je toch je opleiding eerst noemen. Je laat daarmee zien dat je die meer prioriteit geeft.
Cursussen en certificaten
Vermeld relevante cursussen en wanneer je die hebt gevolgd. Dit rijtje hoeft niet compleet te zijn. Ook kun je verschillende cursussen onder een noemer zetten, bijvoorbeeld: 2010-2014 – verschillende ICT-cursussen.
Heb je maar een of twee cursussen gevolgd die enigszins iets te maken hebben met de functie waarop je solliciteert of die anderszins logisch zijn in je loopbaan? Dan vermeld je die in ieder geval. Zeker als je nog niet zo lang bent afgestudeerd moet je alles vermelden wat zinvol is en je cv een beetje kan vullen. Is je cv echter al vol genoeg en heb je al meer cursussen gevolgd, dan moet je een keuze maken.
Het heeft geen zin om een opsomming te geven van twintig cursussen die een halve of hele dag geduurd hebben. Je moet dan zelf per cursus bepalen of je hem wel of niet vermeldt. Dat kun je doen aan de hand van de volgende vragen:
- Is deze cursus relevant voor de functie waar je op solliciteert?
- Is deze cursus relevant voor het vakgebied waarin je werkt of wilt werken?
- Laat deze cursus iets zien over je interesses of ambities?
- Is het een serieuze cursus?
Nevenactiviteiten
Nevenactiviteiten zijn activiteiten naast je werk, waarbij je wel relevante kennis en vaardigheden hebt opgedaan. Het kan zijn dat je in een bestuur hebt gezeten, coach bent geweest bij een sportclub of als vrijwilliger een evenement hebt georganiseerd. Een werkgever vindt dat vaak interessant om te weten.
Vaardigheden
In de rubriek Vaardigheden kun je dingen kwijt die niet in de andere rubrieken passen, maar die je wel wilt melden. Hier kun je bijvoorbeeld vertellen welke softwareprogramma’s je beheerst, welke talen je spreekt en met welke machines je overweg kunt.
Taalvaardigheden
Voor sommige functies is de kennis van een of meer talen van essentieel belang. Dit zal dan over het algemeen duidelijk in de omschrijving van de vacature vermeld zijn. Solliciteer je bijvoorbeeld bij een internationaal bedrijf dat handel drijft met China, dan zal een deel van je werk misschien wel in het Engels gebeuren. Je moet je dan zowel mondeling als schriftelijk goed in het Engels kunnen uitdrukken.
Heb je al eens een beginnerscursus Chinees gedaan? Vermeld dit in dat geval zeker op je cv! Ook al kun je dan nog niet echt met Chinees uit de voeten als je iemand aan de telefoon hebt, het geeft wel aan dat je interesse hebt in die taal en dat je je er misschien wel verder in wilt bekwamen.
Ook als je solliciteert op een functie die in de verste verte geen link heeft met een vreemde taal, dan kun je je talenkennis toch maar beter wel op je cv zetten. Het geeft altijd een positief beeld van je algemene ontwikkeling. Daarnaast weet je nooit hoe je een bepaalde taal ooit, ook in deze functie, nodig kunt hebben, al was het maar om een stagiair uit het buitenland in te kunnen werken.
Tweetaligheid
Als je tweetalig bent, kun je dit het beste ook duidelijk vermelden. Veel bedrijven hechten er veel waarde aan als je kennis van een tweede taal ‘native’ is. Dus vermeld niet alleen dat je beide talen uitstekend spreekt, maar kwalificeer bijvoorbeeld beide talen als je moedertaal. Ook kun je in een aparte zin vermelden dat je tweetalig bent opgegroeid.
Taalniveau
Wees altijd eerlijk over het niveau waarop je een taal beheerst. Je niveau is gemakkelijk te testen, dus als je hierover liegt, dan kun je snel door de mand vallen. Als er tijdens het sollicitatiegesprek ineens vragen gesteld worden in die taal die jij beweert zo goed te spreken, zal het gelijk duidelijk zijn als je niveau toch wat lager is. Om dat niveau weer te geven kun je zelf een schaal verzinnen, bijvoorbeeld ‘matig’, ‘redelijk’, ‘goed’, ‘uitstekend’ en ‘vloeiend’. Je kunt ook je kennis per taal opsplitsen in spreekvaardigheid, schrijfvaardigheid, luistervaardigheid en leesvaardigheid.
Je kunt ook aanhaken bij de Europese standaard voor taalniveau die is ontwikkeld door de Raad van Europa: de CEFR (Common European Framework of Reference). Hierin wordt een A-, B- en C-niveau onderscheiden, waarbij A het laagste niveau is en C het hoogste.
De verschillende niveaus van taalvaardigheid volgens de CEFR zijn:
- A-niveau: basisgebruiker
- A1: Volledige beginner
- A2: Tussenstap of beginner
- B-niveau: onafhankelijke gebruiker
- B1: Drempel of half gevorderd
- B2: Uitzicht of gevorderd
- C-niveau: vaardige gebruiker
- C1: Effectieve operationele vaardigheid of vergevorderd
- C2: Beheersing of (bijna) moedertaal
Ook kun je dit nog verder uitsplitsen in een tabel:
taal | spreekvaardigheid | schrijfvaardigheid | luistervaardigheid | leesvaardigheid |
Nederlands | vloeiend | vloeiend | vloeiend | vloeiend |
Engels | uitstekend | goed | uitstekend | uitstekend |
Frans | redelijk | redelijk | goed | goed |
Duits | goed | goed | uitstekend | uitstekend |
Computervaardigheden
Computervaardigheden doen het altijd goed en komen in bijna iedere branche en functie van pas. Als je echt in de IT wilt werken, zul je je verder moeten specialiseren, maar in alle andere gevallen maak je een goede indruk als je onderstaande computervaardigheden op je cv hebt staan.
Microsoft Office: Het gebruik van Microsoft Office is volkomen ingeburgerd. Dus als je gewoon basiskennis van deze programma’s hebt, zal dat niet heel veel indruk maken. Maar ben je specialist in bijvoorbeeld Excel en weet je precies hoe je ingewikkelde formules, grafieken en draaitabellen kunt maken, dan is dat zeker het vermelden waard.
HTML: HTML (Hyper Text Markup Language) is een programmeertaal, die wordt gebruikt voor het maken van websites. Als je kennis van HTML hebt, kun je gemakkelijk kleine wijzigingen doorvoeren op de website zonder dat daar de programmeur bij nodig is.
WordPress: Weet je het een en ander van WordPress, zet dat dan altijd op je cv. Altijd gemakkelijk voor een bedrijf om te weten dat jij indien nodig ook die website wel kan bijhouden.
Social media: Kennis van social media behelst meer dan zelf een Facebook- of Instagram-account hebben en daar af en toe een leuke foto op plaatsen. Als je echter alles weet van de huidige trends, de beste hashtags en hoe je een succesvolle campagne kan vormgeven, dan is dat het vermelden op je cv wel waard. Zeker voor een klein bedrijf zonder echte social media–expert kan deze kennis van toegevoegde waarde zijn.
Python: Zeker nu de verwerking van data een steeds belangrijker rol speelt bij bedrijven, is er veel behoefte aan mensen die bruikbare informatie uit deze data kunnen halen. Als je goed overweg kunt met Python, kun je daar zeker je voordeel mee doen.
MATLAB: Deze software wordt gebruikt voor allerlei wiskundige toepassingen, zoals het berekenen van functies, het tekenen van grafieken, statistiek en het schrijven van algoritmen. Voor veel werkgevers handig als jij hier mee overweg kunt.
Google Analytics: Google Analytics houdt webstatistieken bij, waarmee je niet alleen meer te weten komt over de aantallen bezoekers van je website, maar bijvoorbeeld ook hoe ze op je website terechtkomen en hoeveel tijd ze er door brengen. Deze inzichten kun je gebruiken om je website te optimaliseren en meer bezoekers te trekken. Nuttig dus als je daar meer vanaf weet.
Zoekmachineoptimalisatie (SEO): En als je dan toch met websites bezig bent, is het ook wel handig als je kennis hebt van SEO, zodat je weet hoe je met je website zo hoog mogelijk in de zoekresultaten van Google terecht kunt komen. Omdat Google de algoritmen blijft wijzigen is het wel zaak om je kennis up-to-date te houden. Zeker voor kleine bedrijven zonder specialist op dit gebied, kan het interessant zijn als jij hier kennis van hebt.
Adobe: Als je een functie in de communicatie-hoek zoekt, zal kennis van Adobe-software zoals Photoshop, InDesign en Illustrator je zeker van pas komen. Even zelf een foto kunnen bewerken of een flyer maken, zonder dat je daar een professional voor hoeft in te roepen, kan vooral bij kleine bedrijven een voordeel zijn. Voor grafisch vormgevers is kennis van deze programma’s sowieso een must.
MailChimp: Er zijn meer programma’s waarmee je een nieuwsbrief kunt maken, maar het gratis programma MailChimp wordt wel het meeste gebruikt. Dus als je hiermee overweg kunt, kan dit van toegevoegde waarde zijn voor een (kleine) organisatie die contact onderhoudt met zijn klanten door middel van een nieuwsbrief.
Vrijetijdsbesteding en interesses
Jouw hobby’s laten zien wat jij leuk vindt en geven dus ook een inkijkje in hoe jij bent. Ook kun je je hobby’s gebruiken om te laten zien dat je over bepaalde competenties beschikt. Bijvoorbeeld als er in de vacature wordt gevraagd om ervaring met leidinggeven, maar je deze ervaring tijdens een baan nog niet hebt omgedaan. Als je dan wel al jaren een functie bij de scouting hebt gehad waarbij je leiding aan anderen geeft, kan dit in je voordeel werken.
Ook kan een bijzondere hobby leuke gespreksstof opleveren tijdens een sollicitatiegesprek. Staat er alleen ‘lezen’ bij je hobby’s vermeld, dan zal dat geen aanleiding voor een vraag zijn. Maar weet jij alles over de Vikingen en heb je daar ook een website over gemaakt, dan kan dat in je voordeel werken, ook al is er totaal geen relatie met de functie waarop je solliciteert. Krijg je er een vraag over, dan kun je enthousiast vertellen over iets waarbij je passie ligt en dat maakt altijd een goede indruk.
Als je je hobby’s vermeld, moet je wel een beetje selectief te werk gaan. Je hoeft geen uitputtende lijst te geven van alles wat je het afgelopen jaar in je vrije tijd hebt gedaan. Dus noem geen vijftien verschillende dingen, maar kies er een paar uit die in je voordeel kunnen werken.
Onafhankelijk van de baan waarop je solliciteert doe je er goed aan om de volgende hobby’s of vrijetijdsbesteding altijd te vermelden:
- vrijwilligerswerk, zeker als het om een bestuursfunctie gaat;
- sport, of dat nu een teamsport of een individuele sport betreft;
- ICT-gerelateerde hobby’s zoals programmeren of websites maken.
Referenties
Soms wordt al in de vacaturetekst om referenties gevraagd. In dat geval kun je ze op je cv opnemen. Vraag wel altijd eerst bij die personen na of ze het goed vinden dat je ze noemt. Uiteraard vraag je alleen leidinggevenden of collega’s van wie je een positieve beoordeling verwacht. Op je cv neem je dan een aparte rubriek Referenties op. Daaronder vermeld je de naam, de functie en het bedrijf en de contactgegevens. Meestal worden er twee referenties gevraagd.
Als er niet van te voren om referenties gevraagd wordt, neem je ze ook niet op je cv op. Meestal komen referenties pas later in de sollicitatieprocedure aan de orde.
Prestaties
Bij je werkervaring beschrijf je natuurlijk de werkzaamheden die je binnen je functie hebt uitgevoerd. Echter, hecht een werkgever meestal meer waarde aan je prestaties dan aan je taken. Je doet er dus goed aan ook duidelijk te maken welke prestaties je tot nu toe geleverd hebt. Ga daarom voor jezelf na welke prestaties je hebt geleverd en benoem daarna per prestatie de resultaten.
Wat heeft het de organisatie waarbij je werkt of werkte opgeleverd? Soms is dat heel duidelijk: je hebt een evenement georganiseerd, een publicatie verzorgd, een nieuw product geïntroduceerd of voor meer klanten gezorgd. Jouw prestatie is dus dat jij ervoor gezorgd hebt dat dit resultaat bereikt is.
Soms is het wat moeilijker. Als je bijvoorbeeld op de financiële administratie van een bedrijf hebt gewerkt, dan is het misschien wat lastig te benoemen wat je precies bereikt hebt.
In het geval dat je moeite hebt met je resultaten te benoemen, kun je als volgt te werk gaan. Bedenk wat je het liefst op je cv wilt belichten. Dat hangt nauw samen met je ambities en de functie waarop je solliciteert. Is dat specifieke kennis die je hebt of bepaalde vaardigheden waarover je beschikt? Waarin ben je succesvol? Je kunt je hiervoor ook vergelijken met je collega’s: waarin onderscheid jij je van de anderen? Heb je extra dingen gedaan naast je gewone taken of heb je ergens een bonus voor gehad? Dit kun je allemaal als prestatie noemen.
Maak het concreet!
Probeer deze prestaties ook meetbaar te maken, want werkgevers zijn vaak dol op cijfertjes. Voorbeeld: je hebt niet ‘diverse evenementen’ georganiseerd, maar ‘evenement A met een x aantal bezoekers en evenement B met een y aantal bezoekers’.
Benoem niet te veel prestaties! Kijk wat waarschijnlijk het meest door je nieuwe werkgever gewaardeerd zal worden en vermeld dat op je cv. Recente prestaties doen het altijd beter dan prestaties uit een ver verleden, dus probeer zo actueel mogelijk te zijn.
Wel of geen foto op cv?
Soms wordt in de vacaturetekst vermeld dat bij de sollicitatiebrief een foto verwacht wordt. Een logische plaats voor deze foto is dan het cv, bijvoorbeeld bij de personalia of de profielschets. Ook als niet specifiek om een foto gevraagd wordt, kun je hem toevoegen. De foto maakt het cv persoonlijker. De recruiter krijgt gelijk een indruk met wie hij te doen heeft. Zorg wel voor een goede, professionele foto. Een vakantiefoto is niet altijd geschikt! Heb je geen goede foto of wil je liever geen foto toevoegen, laat hem dan gewoon weg.
6 tips voor een goede foto op je cv:
Tip 1: Neem geen vakantiefoto of groepsfoto
Tip 2: Kies een goedgelijkende foto
Tip 3: Kleed je professioneel
Tip 4: (Glim)lach op de foto
Tip 5: Maak de foto niet te groot
Tip 6: Laat speciaal een foto voor je cv maken
Gat in je cv
Lastig is als je een gat in je cv hebt, dus als je werkervaring niet op elkaar aansluit. Dat je een jaar op wereldreis bent geweest en daardoor een jaar niet hebt gewerkt, kun je gewoon op je cv zetten. Vaak zullen werkgevers dit alleen maar waarderen. Maar ben je langdurig werkloos geweest of heb je een burn-out gehad, dan wil je dat liever verdoezelen.
Gat verbloemen op je cv
Ben je enkele maanden niet werkzaam geweest? Als je niet al te lang inactief bent geweest, kun je dat op je cv soms nog wel verbloemen. Door niet al te gedetailleerd de perioden te noemen die je hebt gewerkt bijvoorbeeld. Dus niet ‘functie X: van juli 2015 tot maart 2016’ en ‘functie Y: van mei 2017 tot februari 2018’, maar ‘functie X (2015 – 2016)’ en ‘functie Y (2017 – 2018)’.
Positief benaderen
Probeer je periode van (gedwongen) rust altijd positief te benaderen. Heb je thuis gezeten met een burn-out? Geef aan wat je hiervan hebt geleerd, bijvoorbeeld om bewuster keuzes te maken en je grenzen te bewaken. Het kan ook zijn dat deze ervaring je in een andere carrièrerichting heeft gestuurd. Dit kun je dan in je sollicitatiebrief aangeven. Heb je een sabbatical genomen? Benadruk dan niet die maanden waarin je bij hebt liggen komen op het strand, maar benoem de ervaringen die je hebt opgedaan of ga in op de cursus die je hebt gevolgd.
Gat in je cv door werkloos
Als het gat op je cv bestaat uit een periode van (langdurige) werkloosheid, geef dan vooral aan wat je in deze periode hebt gedaan om in contact te blijven met je werkveld. Een cursus gevolgd, beurzen bezocht, vakliteratuur bijgehouden of nieuwsbrieven gelezen? Je potentiële werkgever moet in ieder geval niet de indruk krijgen dat je de hele periode in stille afwachting op de bank hebt gezeten. Vrijwilligerswerk is ook altijd een goede invulling van een werkloze periode. Het geeft aan dat je je wilt inzetten voor anderen, ook als er geen geldelijke beloning tegenover staat. Daarnaast kun je competenties ontwikkelen en ervaring opdoen, wat je dan weer op je cv kunt zetten.
Als er een gat in je cv zit en je wordt voor een sollicitatiegesprek uitgenodigd, weet dan dat je hier vragen over kunt verwachten. Bereid dus voor wat je daarop gaat antwoorden. Wees in ieder geval altijd eerlijk en verzin er geen baantje bij om het gat op te vullen.
Tot slot
Controleer als je klaar bent met je cv en je sollicitatiebrief of alle informatie erin overeenkomt. Zeker als je een standaard-cv gebruikt, dat je al wat langer geleden hebt gemaakt, kunnen verschillen er gemakkelijk insluipen. Check ook altijd of dat standaard-cv wel geschikt is voor deze functie. Soms krijg je door bepaalde ervaringen net even anders te benoemen een betere aansluiting op de vacature. Wees hier scherp op. Het kan net het verschil maken of je wel of niet voor een gesprek wordt uitgenodigd.