Als je tijdens een sollicitatieprocedure een assessment moet ondergaan, kan een Situational Judgement Test (SJT) daar deel van uit maken. Met deze test wordt gekeken naar hoe je in bepaalde praktijksituaties reageert. Wat kun je verwachten als je de SJT test moet ondergaan? Dat lees je allemaal in dit artikel!
“Specifieke voorbereiding op IQ testen in assessments, alleen bij Hellotest.”
Corstiaan Smit – assessment trainer
Tijdens een sollicitatieprocedure komt het vaak voor dat je een assessment moet ondergaan. Je krijgt dan verschillende soorten testen voorgelegd, waaruit moet blijken of jij geschikt bent voor een bepaalde functie. Vrijwel altijd zal je dan een aantal capaciteitstesten krijgen, waarmee je intelligentie wordt gemeten. Daarnaast krijg je afhankelijk van de functie waarop je solliciteert en de wensen van je potentiële werkgever nog andere testen. Als een werkgever wil weten hoe jij in bepaalde werksituaties reageert, kan het zijn dat je tijdens een assessment een Situational Judgement Test moet doen.
Een Situational Judgement Test bestaat uit verschillende opgaven, waarin een bepaalde werksituatie wordt geschetst. Aan jou wordt dan gevraagd hoe je zou reageren in deze situatie. De opgaven zijn zo samengesteld dat de verschillende competenties (vaardigheden, kennis en gedragskenmerken) die van belang zijn voor een bepaalde functie, worden getest. Elke competentie komt daarbij een aantal keer, in verschillende opgaven, aan de orde.
De vorm waarin je de Situational Judgement Test krijgt, kan verschillen. De test kan geheel uit tekst bestaan waarin de verschillende situaties worden beschreven, maar het kan ook zijn dat je animaties of videofragmenten te zien krijgt.
Om per werksituatie een aantal opties te formuleren, zijn dezelfde werksituaties voorgelegd aan een team van ervaringsdeskundigen. Zij hebben aangegeven hoe zij in die specifieke situatie zouden reageren. Op basis daarvan zijn verschillende opties geformuleerd die jij bij de test te zien krijgt.
De antwoorden van de ervaringsdeskundigen worden ook gebruikt bij de beoordeling van de Situational Judgement Test. Hoe meer jouw antwoorden overeenkomen met de antwoorden van de meerderheid van de ervaringsdeskundigen, hoe beter jij scoort. De uitslag bestaat uit drie verschillende onderdelen, namelijk:
Het principe bij een SJT test is dat er een werksituatie wordt geschetst met bijvoorbeeld een probleem of een conflict. Vervolgens worden er verschillende scenario’s gegeven voor hoe je kunt reageren in deze situatie. Jij moet dan aangeven volgens welk scenario jij in deze situatie zou handelen om het probleem of conflict op te lossen. Hoe je dit moet doen, kan per vraag verschillen. Er wordt namelijk gewerkt met verschillende antwoordmodellen, bijvoorbeeld:
Hieronder zullen wij vier voorbeelden tonen, zodat je weet hoe je de beoordelingsschalen kunt gebruiken en een beoordeling kiest.
Voorbeeld 1:
Je bent een teamleider in een klantcontactcentrum. Zojuist hoorde je een medewerker uit je team tegen een klant zeggen dat ze “overdreven reageerde” en dat ze “psychiatrische hulp nodig heeft”. Je weet niet zeker waar het telefoontje met de klant over ging, maar het gesprek is afgelopen en je hebt de kans om met de medewerker te praten. Wat doe je?
Beoordeel de volgende reacties:
| Reactie | Meest effectief | Minst effectief |
| Je vertelt de werknemer dat er niets anders op zit dan hem/haar te ontslaan. | ||
| Je vertelt de werknemer dat je samen gaat werken aan het verbeteren van de communicatie de komende 3 maanden. | ||
| Je vertelt de werknemer om de klant opnieuw te bellen op een andere toon. | ||
| Je negeert het gedrag van de werknemer en hoopt dat hij/zij zijn/haar fouten niet opnieuw zal herhalen. |
Voorbeeld 2:
Je geeft leiding aan een extreem druk klantenservice team van zes mensen. De piekperiode van het jaar nadert en je afdeling begint ongetwijfeld de spanning te voelen. De zaken bereiken het breekpunt, waarbij de scherpte van het personeel daalt en het aantal fouten toeneemt. Je medewerkers vragen zich openlijk af wat er van hen wordt verwacht en zijn verward over de algemene doelstellingen van hun afdeling. De situatie is echter niet onherstelbaar als je nu handelt: je grote klanten blijven tevreden. Dringende actie is vereist. Wat doe je?
Beoordeel de volgende reacties:
| Reactie | Erg gepast | Enigszins gepast | Enigszins ongepast | Totaal ongepast |
| 1. Je organiseert wekelijkse vergaderingen met je team om de voortgang te beoordelen en kortetermijndoelstellingen op te stellen. | ||||
| 2. Je informeert het team dat er te veel onzorgvuldig werk is en kondigt een formeel fouten registratiesysteem aan. Je benadrukt het feit dat personen die herhaaldelijk fouten maken, zullen worden aangepakt. | ||||
| 3. Je stelt voor elk teamlid formele doelen op en evalueert de ontwikkelingen. |
Voorbeeld 3:
Het is je eerste week bij de elektronica-afdeling. Een klant spreekt je aan om meer informatie te krijgen over een specifieke televisie die hij wil kopen. Je geeft alle informatie die je weet, maar je realiseert je dan ineens dat er onlangs een nieuw model is binnengekomen dat past bij de wensen van de klant. Helaas weet je er nog onvoldoende over. Wat doe je?
Beoordeel de volgende reacties:
1 = Zeer ineffectief, 2 = Ineffectief, 3 = Enigszins effectief, 4 = Effectief, 5 = Zeer effectief
| Reactie | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| Het nieuwe model niet noemen, want de klant lijkt tevreden met de gegeven informatie over het andere model. | |||||
| Vermelden dat er een nieuw model is binnengekomen, maar dat je advies is om het besproken model te kiezen. | |||||
| Een collega erbij roepen die meer informatie weet en het nieuwe model met de klant kan bespreken. | |||||
| Uitleggen dat er een nieuw model is binnengekomen, maar dat je er nog onvoldoende over weet, dus dat je meer informatie gaat zoeken voor een helder advies. |
Voorbeeld 4:
Een klant mailt je dat ze heel tevreden is over de presentatie die je onlangs hebt gegeven over het maken van een goede marketingstrategie. Volgende maand moet ze de marketingstrategie aan de directie voorleggen, maar voor die tijd wil ze nog dat je dezelfde training aan de rest van haar team geeft, zodat zij haar kunnen helpen. Het is al bijna half 6 en je bent na vandaag twee weken vrij. Wat doe je?
Beoordeel de volgende reacties:
| Reactie | Meest waarschijnlijk dat ik dat zou doen | Minst waarschijnlijk dat ik dat zou doen |
| Je stuurt de mail door naar je manager, zodat hij/zij op de hoogte is van het succes en regelt dat iemand anders de presentatie alvast geeft in jouw afwezigheid. | ||
| Je mailt de klant om te bedanken en verzoekt om contact op te nemen met je manager, zodat de presentatie in jouw afwezigheid alsnog kan worden gegeven. | ||
| Je belt de klant op om de behoeften te bespreken en schakelt je collega in om de presentatie te geven. | ||
| Je belt de klant om te horen wat ze precies goed vond aan de presentatie, zodat je na je vakantie weer een goede presentatie kunt geven. |
In het algemeen geldt dat je door een goede voorbereiding betere resultaten haalt bij een assessment. Bij een Situational Judgement Test is dat echter best lastig. Er wordt gevraagd hoe jij zou handelen in bepaalde situaties. Aangezien de test meestal wordt aangepast aan de functie waarop je solliciteert, is het niet zo dat je standaardsituaties kunt oefenen. Toch zijn er wel een aantal dingen die je kunt doen. Hieronder lees je een aantal SJT test tips:
Tijdens de SJT test is het vooral belangrijk dat je de instructies en de geschetste situatie heel goed doorleest. Het lijkt misschien een open deur, maar als je snel door veel tekst scrollt, mis je misschien essentiële informatie die van invloed kan zijn op het juiste antwoord. Gebruik ook alleen die informatie die in tekst of het filmpje gegeven wordt. Doe geen aannames, die van invloed zijn op je antwoord.
Succes met het maken van de Situational Judgement Test!