Corstiaan Smit – assessment trainer
Er kunnen verschillende situaties zijn waarom jij behoefte hebt aan duidelijkheid met betrekking tot je loopbaan. Een loopbaanassessment kan je daarbij helpen. Hieronder lees je een aantal situaties waarbij loopbaanassessment van toegevoegde waarde kan zijn.
Als je in je carrière op een punt bent beland dat je het even niet meer weet, is het goed om te onderzoeken wat je competenties zijn en welke functies het beste bij je passen. Dit kan al snel na je afstuderen zijn. Misschien heb je niet uit volle overtuiging voor een bepaalde studie gekozen. Gelijk al na het afstuderen of na een paar jaar werken kan dan de twijfel toeslaan. Is dit het nu voor de rest van je leven? Het kan dan lastig zijn om te bepalen wat je wel wilt en misschien nog belangrijker, waar je nu eigenlijk goed in bent.
Ook als je na je studie wel naar volle tevredenheid aan het werk bent gegaan, kan het zo zijn dat je na een poosje toch het gevoel hebt dat je op een doodlopende weg bent beland. Je kunt natuurlijk dan een beetje door blijven modderen, maar je kunt ook proberen om je loopbaan op een andere manier voort te zetten.
In beide gevallen zijn er natuurlijk verschillende manieren om er achter te komen wat je dan wel wilt. Gesprekken met vrienden of familieleden die je goed kennen kunnen je misschien meer inzicht geven in je competenties. En een bezoekje aan een carrièrebeurs leert je misschien meer over de mogelijkheden van een carrièreswitch. Je kunt echter ook kiezen voor een assessment, een loopbaanassessment in dit geval. Je kunt zelf op internet een paar testjes doen, maar je kunt hiervoor ook een professioneel bureau in de arm nemen dat je begeleidt en de testen bij je afneemt.
Veel vaker echter zal een ander voor jou beslissen dat het tijd is voor een loopbaanassessment. Het kan zijn dat je baas wilt weten of jij geschikt bent voor een andere functie binnen het bedrijf. Misschien ziet hij of zij je wel zitten in een leidinggevende rol! Het kan ook zijn dat je juist niet zo goed functioneert en dat er gekeken gaat worden of je in een andere functie binnen het bedrijf beter op je plek bent.
Vaak worden loopbaanassessments ingezet bij een reorganisatie. Jij bent dan niet de enige van het bedrijf die dat loopbaanassessment krijgt. Hele afdelingen of alle collega’s met dezelfde functie kunnen dan op die manier getest worden. In een nieuw organisatiemodel kan dan voor iedereen de beste plek worden gezocht. Bij een outplacementprocedure kan een loopbaanassessment worden gebruikt om een passende functie voor jou buiten het bedrijf te zoeken.
Bij een loopbaanassessment wordt onderzocht wat je kwaliteiten en talenten zijn. Wat kun je nu al en wat niet, en wat kun je nog verder ontwikkelen? Ook wordt er gekeken naar je interesses en welke functies mogelijk bij je passen. Een loopbaanassessment komt voor een groot deel overeen met een assessment dat je kunt krijgen tijdens een sollicitatieprocedure, maar het is specifieker op je carrière en ontwikkelingsmogelijkheden gericht. Er wordt dus niet gezegd of je voor een bepaalde functie geschikt of ongeschikt bent, maar voor welke functies je geschikt bent. Een loopbaanassessment wordt meestal door een onafhankelijk assessmentbureau uitgevoerd. Er wordt zo een onafhankelijk advies gegeven over hoe je verder kunt met je carrière. Het kan zomaar zo zijn dat daar iets uitkomt waar je zelf nog nooit aan hebt gedacht.
Een loopbaanassessment bestaat gewoonlijk uit verschillende onderdelen. Als je werkgever heeft voorgesteld dat je een loopbaanassessment moet ondergaan, dan vindt er vaak vooraf een gesprek plaats tussen de assessmentadviseur, je leidinggevende of de HR-manager van je organisatie en jou. Hierin wordt besproken wat het doel van het loopbaanassessment en de concrete vraagstelling is en wat de verwachtingen van jou zijn. Op grond daarvan wordt meestal ook bepaald uit welke onderdelen het loopbaanassessment precies zal bestaan. Dat kan namelijk nog wel eens verschillen.
Zoals al gezegd kan de precieze inhoud van een loopbaanassessment verschillen, maar meestal zal het een combinatie zijn van capaciteitstesten, persoonlijkheidstesten, praktijksimulaties en interviews. Over het algemeen zal het assessment een volle dag in beslag nemen. Soms krijg je de persoonlijkheidstesten al eerder digitaal toegestuurd. Je moet deze dan voorafgaand aan je eigenlijke loopbaanassessment thuis maken.
Capaciteitstesten worden ook wel intelligentietesten genoemd. Met deze testen wordt gekeken wat jouw cognitieve vaardigheden zijn op verschillende gebieden. Je kunt bijvoorbeeld figuurreeksen, analogieën en rekenopgaven voorgelegd krijgen. Bij de uitslag van deze testen wordt meestal jouw score in het aantal goede opgaven of het percentage goede opgaven weergegeven, maar ook hoe je scoort ten opzichte van een referentiegroep. Hieruit kun je afleiden wat je sterke en zwakke kanten zijn op de verschillende gebieden.
Persoonlijkheidstesten bestaan meestal voor een groot deel uit persoonlijkheidsvragenlijsten. Hierbij krijg je stellingen of eigenschappen voorgelegd, waarvan jij moet aangeven in hoeverre ze van toepassing op je zijn. Hieruit worden dan jouw karaktereigenschappen en competenties afgeleid. Bij een loopbaanassessment kun je ook interessevragenlijsten, drijfveertesten en affiniteitstesten krijgen.
Als praktijksimulatie wordt bij een loopbaanassessment veelal een rollenspel gebruikt. Daarin wordt een werksituatie nagebootst, waarbij jij een bepaalde rol krijgt toebedeeld. Er wordt dan gekeken hoe jij in deze rol functioneert en welke competenties je laat zien. De criteria waar je op wordt beoordeeld worden in overleg met de opdrachtgever opgesteld. Dit kan de organisatie zijn waarbij je werkt, maar ook jijzelf.
Vaak zullen ook een of meer interviews deel uitmaken van het loopbaanassessment. Er wordt hierin uitgebreid met je gesproken, bijvoorbeeld over je interesses, je keuzes tot nu toe, je toekomstplannen en je mogelijkheden en beperkingen.
Aan het eind van de dag worden meestal de eerste resultaten van de testen met je besproken. Vaak blijft dit bij een korte evaluatie, waarbij jij ook kunt aangeven wat je ervan vond. De definitieve resultaten volgen pas later in het assessmentrapport.
Meestal krijg je na ongeveer een week het assessmentrapport met de definitieve resultaten toegestuurd. Alle belangrijke bevindingen zijn hierin opgenomen. Dat zijn de uitslagen van alle testen, een omschrijving van je persoonlijkheid, je interesses, een samenvatting van je sterke en zwakke punten en, waar het allemaal om te doen was, een loopbaanadvies. Ook worden vaak nog tips gegeven over welke kwaliteiten je nog verder kunt ontwikkelen.
Nadat je het rapport zelf hebt kunnen lezen, volgt er ook nog een nabespreking van het loopbaanassessment. Dit kan telefonisch plaatsvinden of op het assessmentbureau. Daarbij wordt een en ander toegelicht en word je in de gelegenheid gesteld om vragen te stellen. Als jij daarvoor toestemming geeft, zal het rapport vervolgens naar je werkgever worden gestuurd.
Ben je bang dat je het er niet goed vanaf zal brengen bij het loopbaanassessment? Bedenk dan dat het geheel slechts bedoeld is om inzicht te geven in jouw mogelijkheden. Het kan echter geen kwaad om je goed voor te bereiden. Door het oefenen van met name de capaciteitstesten kun je beter scoren op deze onderdelen, omdat je dan weet wat er van je verwacht wordt. Het zou jammer zijn als jouw loopbaan negatief beïnvloed zou worden omdat je door onervarenheid de testen slechter maakt dan nodig is.
Met de oefenpakketten van Hellotest bereid je je voorop alle assessmentonderdelen.