Veel psychologen hebben zich erover gebogen wat intelligentie nu eigenlijk is. De Amerikaanse psycholoog Gardner introduceerde de theorie van de meervoudige intelligentie. Hij onderscheidde acht soorten intelligentie die je kunt hebben. Voor een deel van deze vormen van intelligentie kun je oefenen met de oefenpakketten van Hellotest.
Corstiaan Smit – assessment trainer
De Amerikaan Howard Gardner (geboren in 1943), psycholoog aan de universiteit Harvard, presenteerde in 1983 zijn theorie van de meervoudige intelligentie. Deze theorie was behoorlijk in strijd met de in die tijd geldende opvattingen over intelligentie. Hij werkte onder andere met patiënten met een hersenbeschadiging en kwam daardoor tot de conclusie dat intelligentie niet een op zichzelf staande bekwaamheid kon zijn. Bij zijn patiënten zag hij bijvoorbeeld dat iemand door een beschadigde linker hersenhelft niet meer kon praten. Liedjes zingen kon deze patiënt echter nog wel. Een andere patiënt kon nog wel lezen, maar niet meer begrijpen wat hij gelezen had. Gardner kwam tot de conclusie dat intelligentie dus meervoudig moest zijn.
Volgens Gardner bestaat iemands intelligentie uit een pakketje met verschillende bekwaamheden, die uit verschillende delen in de hersenen worden aangestuurd. Volgens hem is je intelligentie je bekwaamheid om te leren en problemen op te lossen. Hij onderscheidde verschillende gebieden waarop je intelligent kunt zijn en introduceerde de term ‘meervoudige intelligentie’. Omdat die verschillende gebieden los staan van elkaar, kun je op het ene gebied veel intelligenter zijn dan op het andere gebied.
De negen verschillende gebieden die aan de hand van Gardners theorie worden onderscheiden, zijn:
Verbaal-linguïstische intelligentie heeft te maken met je taalverwerking en taalgebruik. Met een hoge verbaal-linguïstische intelligentie ben je goed in lezen, schrijven, vertellen en mensen overtuigen. Dit deel van meervoudige intelligentie is dus belangrijk voor schrijvers, journalisten, advocaten, adviseurs en verkopers. Je linguïstische intelligentie ontwikkelen gaat het beste door veel te lezen en te luisteren.
Je verbaal-linguïstische intelligentie kan met de gebruikelijke intelligentietesten worden gemeten. Een belangrijk onderdeel hierbij is verbaal redeneren.
Heb je een hoge visueel-ruimtelijke intelligentie, dan heb je ruimtelijk inzicht en kun je goed visualiseren. Architecten, fotografen en kunstenaars zouden baat hebben met intelligentie op dit gebied. Met vaardigheden op dit gebied van meervoudige intelligentie kun je het beste leren door een probleem te visualiseren. Met name abstract redeneren is hier goed voor. De oefenpakketten van Hellotest kunnen je hierbij helpen.
Vaardigheden op logisch-wiskundig gebied hebben betrekking op rekenvaardigheden, logisch redeneren en abstract redeneren. Het heeft veel te maken met je algemene intelligentie oftewel de ‘G-factor’. Ook deze vaardigheden worden gemeten in ‘normale’ intelligentietesten. Accountants, ICT-ers en ingenieurs hebben baat bij een hoge logisch-wiskundige intelligentie. Via Hellotest kun je oefenen voor assessments die je logisch-wiskundige intelligentie toetsen.
Het muzikaal-ritmische gebied van meervoudige intelligentie heeft te maken met je gevoeligheid voor geluiden, ritmes, tonen en muziek. Als je op dit gebied intelligent bent, kun je goed zingen, een muziekinstrument bespelen of muziek componeren. Misschien heb je zelfs wel een absoluut gehoor. Het is niet verbazingwekkend dat muzikaal-ritmische intelligentie veel voor zou komen bij musici, zangers en instrumentenmakers. Als jij deze vorm van intelligentie hebt, zou je het beste leren door te luisteren naar anderen of naar jezelf door hardop de lesstof te herhalen.
Bij vaardigheden op het lichamelijk-kinetische gebied gaat het over controle hebben over je lichaam, een goed reactievermogen hebben en een goede grove en fijne motoriek hebben. Met een hoge lichamelijk-kinetische intelligentie zou je goed zijn in fysieke activiteiten zoals sporten, dansen, acteren en dingen met je handen maken. Beroepen die volgens Gardner hier bij horen zijn onder andere politieagent, bouwvakker en acteur. Heb je deze vorm van intelligentie, dan zou je iets het beste leren door het te doen.
Met interpersoonlijke intelligentie wordt bedoeld dat je je kunt inleven in de gevoelens van een ander en zijn gedrag kan interpreteren. Met een hoge interpersoonlijke intelligentie zou je goed kunnen samenwerken, begaan zijn met anderen, maar er ook goed in zijn om anderen te manipuleren. Deze intelligentie zou van belang zijn voor managers, politici, leerkrachten en verpleegkundigen. Leren zou bij deze mensen het beste gaan door met anderen samen te werken.
Het intrapersoonlijke onderdeel van meervoudige intelligentie heeft te maken met zelfkennis en zelfstandigheid. Heb je een hoge intrapersoonlijke intelligentie, dan zou je goed weten wat je in bepaalde situaties doet en waarom je dat doet. Daarnaast zou je goed zijn in het zelfstandig nemen van beslissingen. Leren gaat bij deze vorm het beste door zelfstandig te werken. Deze intelligentie zou van pas komen bij organisatoren, leiders en schrijvers.
Oorspronkelijk onderscheidde Gardner maar zeven intelligentiegebieden en zat het natuurkennisgebied er niet bij. Hij vond echter dat het vermogen om gemakkelijk planten en dieren te herkennen en deze kennis productief te gebruiken (bijvoorbeeld in de landbouw of de wetenschap) onvoldoende in de andere intelligentiegebieden naar voren kwam. Hij voegde daarom in 1995 dit achtste gebied toe. Deze intelligentie zou vooral voorkomen bij botanici, boeren, jagers en koks.
Het existentiële gebied is pas veel later toegevoegd als onderdeel van meervoudige intelligentie. Deze vorm van intelligentie heeft betrekking op je vermogen om over levensvragen na te denken, zoals de zin van het bestaan. Mensen met een filosofische inslag zouden deze vorm van intelligentie hebben, maar ook psychologen en geestelijken.
Gardner vindt dat ook niet-cognitieve vaardigheden tot je intelligentie horen. Volgens hem kun je iemands intelligentie dus niet alleen maar meten met behulp van een intelligentietest, zoals die bijvoorbeeld bij een assessment wordt gebruikt. Er zijn tenslotte een hoop vormen van intelligentie die in de standaard intelligentietesten niet worden getest. Tot nu toe wordt in standaard assessments echter alleen je verbaal-linguïstische intelligentie, logisch-wiskundige intelligentie en soms een deel van je visueel-ruimtelijke intelligentie getoetst. Voor die onderdelen kun je met onze oefenpakketten oefenen. De andere vormen van meervoudige intelligentie die Gardner heeft onderscheiden, zul je op een andere manier moeten ontwikkelen.
Met Gardners theorie van meervoudige intelligentie zou meer aandacht gegeven kunnen worden aan andere talenten dan de traditionele vaardigheden op taal- en rekengebied. Met name kinderen met een laag traditioneel IQ zouden meer zelfvertrouwen kunnen krijgen als blijkt dat ze een hoge intelligentie op een ander gebied hebben. Er bestaan verschillende testen om het meervoudig intelligentie profiel (MI-profiel) vast te stellen. De theoretische onderbouwing voor deze testen ontbreekt echter. Het is ook niet gebleken dat je leerstijl afhankelijk is van je MI-profiel.
Wat in ieder waar is, is dat het goed is om zelf te weten wat je kwaliteiten zijn. Hiermee kun je bepalen welke studie of welk werk bij je past en welke kwaliteiten je verder kunt proberen te ontwikkelen. Daarnaast kun je heel veel vaardigheden hebben die niet tot uiting komen in een IQ-test, of je die nu intelligentie noemt of niet.
Pin je dus niet vast op de uitkomst van een standaard intelligentietest, maar kijk eens wat verder!